Νανοϋλικά στο πλαίσιο του κανονισμού για τα βιοκτόνα

Τα νανοϋλικά είναι χημικές ουσίες ή υλικά που παρασκευάζονται και χρησιμοποιούνται σε πολύ μικρή κλίμακα. Το μέγεθός τους κυμαίνεται μεταξύ 1 και 100 nm περίπου κατά τη μία τουλάχιστον διάσταση.

Τα νανοϋλικά έχουν ιδιαίτερα και πιο έκδηλα χαρακτηριστικά σε σύγκριση με το ίδιο υλικό όταν αυτό δεν έχει γνωρίσματα νανοκλίμακας. Κατά συνέπεια, οι φυσικοχημικές ιδιότητες των νανοϋλικών ενδέχεται να διαφέρουν από τις ιδιότητες της χύδην ουσίας ή των σωματιδίων μεγαλύτερου μεγέθους.

Η νανοτεχνολογία είναι ένας ταχέως αναπτυσσόμενος τομέας. Μεγάλος αριθμός προϊόντων που περιέχουν νανοϋλικά κυκλοφορεί ήδη στην ευρωπαϊκή αγορά (π.χ. μπαταρίες, επιχρίσματα, αντιβακτηριακά ενδύματα, καλλυντικά, τρόφιμα). Τα νανοϋλικά προσφέρουν τεχνικές και εμπορικές δυνατότητες αλλά ενδέχεται να παρουσιάζουν κινδύνους για το περιβάλλον και να εγείρουν ανησυχίες για την υγεία και την ασφάλεια ανθρώπων και ζώων.

 

 

 

Ο κανονισμός για τα βιοκτόνα περιλαμβάνει ειδικές διατάξεις για τα νανοϋλικά. Οι διατάξεις αυτές ισχύουν για προϊόντα και ουσίες οι οποίες πληρούν τα κριτήρια που καθορίζονται στον κανονισμό για τα βιοκτόνα. Οι ορισμοί αυτοί βασίζονται στη σύσταση της Επιτροπής για τον ορισμό των νανοϋλικών.
 
Οι διατάξεις ισχύουν για δραστικές και μη δραστικές ουσίες που έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:
  • Ποσοστό τουλάχιστον 50% των σωματιδίων έχει μέγεθος 1-100 nm κατά τη μία τουλάχιστον διάσταση
  • Τα σωματίδια βρίσκονται σε μη δεσμευμένη μορφή ή ως συσσωμάτωμα ή σύμπηγμα
Η Επιτροπή μπορεί να προσαρμόσει τον ορισμό αυτόν ανάλογα με την τεχνική και την επιστημονική πρόοδο, και μπορεί επιπλέον, κατόπιν αιτήματος ενός κράτους μέλους, να εκδώσει απόφαση σχετικά με το κατά πόσον μια ορισμένη ουσία αποτελεί νανοϋλικό.
 
Σύμφωνα με τον κανονισμό BPR, η έγκριση μιας δραστικής ουσίας δεν καλύπτει τη νανομορφή της δραστικής ουσίας εκτός εάν αυτό αναφέρεται ρητώς. Κατά κανόνα θα πρέπει να συνταχθεί χωριστός φάκελος με όλα τα απαιτούμενα δεδομένα για τις νανομορφές των δραστικών ουσιών.
 
Απαιτείται ειδική αξιολόγηση κινδύνων στις περιπτώσεις όπου χρησιμοποιείται η νανομορφή των δραστικών και μη δραστικών ουσιών σε ένα βιοκτόνο προϊόν. Η ετικέτα του βιοκτόνου προϊόντος πρέπει να αναγράφει το όνομα κάθε νανοϋλικού, ακολουθούμενο από τη λέξη «νανο» σε αγκύλες. Τα προϊόντα που περιέχουν νανοϋλικά αποκλείονται από την απλοποιημένη διαδικασία αδειοδότησης.
 

Παρακολούθηση και αναφορά 

Τα κράτη μέλη οφείλουν να υποβάλλουν έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού BPR κάθε πέντε έτη. Η έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τη χρήση νανοϋλικών σε βιοκτόνα και τους δυνητικούς κινδύνους που εντοπίστηκαν. Οι εκθέσεις υποβάλλονται στην Επιτροπή έως την 30ή Ιουνίου του σχετικού έτους και καλύπτουν το χρονικό διάστημα έως την 31η Δεκεμβρίου του έτους που προηγήθηκε της υποβολής τους.