Κατανόηση του REACH

Ο κανονισμός REACH είναι κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θεσπίστηκε με στόχο την καλύτερη προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος από τους κινδύνους που μπορεί να ενέχουν τα χημικά προϊόντα, καθώς και για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χημικής βιομηχανίας της ΕΕ. Επίσης, προάγει εναλλακτικές μεθόδους για την αξιολόγηση της επικινδυνότητας των ουσιών με σκοπό τη μείωση του αριθμού των δοκιμών που διεξάγονται σε ζώα. 

Καταρχήν, ο κανονισμός REACH εφαρμόζεται σε όλες τις χημικές ουσίες· όχι μόνο σε εκείνες που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές διεργασίες αλλά και σε όσες χρησιμοποιούνται στην καθημερινότητά μας, για παράδειγμα, σε καθαριστικά προϊόντα, χρώματα και αντικείμενα όπως ρούχα, έπιπλα και ηλεκτρικές συσκευές. Συνεπώς, ο κανονισμός αφορά τις περισσότερες επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ.

Ο κανονισμός REACH αναθέτει το βάρος της απόδειξης στις επιχειρήσεις. Για να συμμορφώνονται με τον κανονισμό, οι επιχειρήσεις πρέπει να προσδιορίζουν και να μπορούν να διαχειρίζονται τους κινδύνους που συνδέονται με τις ουσίες που παρασκευάζουν και διαθέτουν στην αγορά της ΕΕ. Οφείλουν να παρουσιάζουν στον ECHA τον τρόπο ασφαλούς χρήσης των ουσιών και να κοινοποιούν στους χρήστες τα μέτρα διαχείρισης του κινδύνου.

Σε περίπτωση που οι κίνδυνοι δεν είναι διαχειρίσιμοι, οι αρχές μπορούν να επιβάλλουν διάφορους περιορισμούς στη χρήση των ουσιών. Μακροπρόθεσμα, οι πλέον επικίνδυνες ουσίες θα πρέπει να αντικαθίστανται από λιγότερο επικίνδυνες ουσίες.

Τα αρχικά REACH σημαίνουν καταχώριση, αξιολόγηση, αδειοδότηση και περιορισμοί των χημικών προϊόντων. Ο κανονισμός τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2007.

Πώς λειτουργεί ο κανονισμός REACH;

Ο κανονισμός REACH θεσπίζει διαδικασίες για τη συλλογή και την αξιολόγηση των πληροφοριών σχετικά με τις ιδιότητες και την επικινδυνότητα των ουσιών.

Οι επιχειρήσεις οφείλουν να καταχωρίζουν τις ουσίες τους και για να το πράξουν αυτό πρέπει να συνεργάζονται με άλλες επιχειρήσεις που καταχωρίζουν την ίδια ουσία.

Ο ECHA λαμβάνει και αξιολογεί τις μεμονωμένες καταχωρίσεις ως προς τη συμμόρφωσή τους, τα δε κράτη μέλη της ΕΕ αξιολογούν επιλεγμένες ουσίες προκειμένου να αποσαφηνίσουν ζητήματα που προκαλούν αρχικά ανησυχίες για την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον. Οι αρχές και οι επιστημονικές επιτροπές του ECHA αξιολογούν κατά πόσον οι κίνδυνοι που ενέχουν οι ουσίες είναι διαχειρίσιμοι.

Οι αρχές δύνανται να απαγορεύσουν επικίνδυνες ουσίες σε περίπτωση που οι σχετικοί κίνδυνοι δεν είναι διαχειρίσιμοι. Επίσης, δύνανται να αποφασίσουν τον περιορισμό κάποιας χρήσης ή να την επιτρέψουν κατόπιν αδειοδότησης.

Οι συνέπειες του κανονισμού REACH στις επιχειρήσεις

Ο κανονισμός REACH επηρεάζει ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων σε πολλούς τομείς, ακόμη και επιχειρήσεις οι οποίες δεν θεωρούν ότι σχετίζονται με τα χημικά προϊόντα.

Γενικά, ο ρόλος σας σύμφωνα με τον κανονισμό REACH, μπορεί να είναι ένας από τους ακόλουθους:

Παρασκευαστής: Εάν παρασκευάζετε χημικά προϊόντα, είτε προς ιδία χρήση είτε για να τα προμηθεύσετε σε τρίτους (ακόμη και αν πρόκειται για εξαγωγές), τότε είναι πιθανό να υπόκεισθε σε ορισμένες σημαντικές υποχρεώσεις βάσει του κανονισμού REACH.

Εισαγωγέας: Εάν αγοράζετε οτιδήποτε από χώρα εκτός της ΕΕ/ΕΟΧ, είναι πιθανό να υπόκεισθε σε ορισμένες υποχρεώσεις βάσει του κανονισμού REACH. Μπορεί να πρόκειται για μεμονωμένα χημικά προϊόντα, μείγματα για επακόλουθη πώληση ή τελικά προϊόντα, όπως ρούχα, έπιπλα ή πλαστικά προϊόντα.

Μεταγενέστεροι χρήστες: Οι περισσότερες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν χημικά προϊόντα, ενίοτε χωρίς καν να το γνωρίζουν και, ως εκ τούτου, πρέπει να ελέγχετε τις υποχρεώσεις σας, εφόσον χειρίζεστε τυχόν χημικά προϊόντα στο πλαίσιο της βιομηχανικής ή επαγγελματικής δραστηριότητάς σας. Ενδέχεται να υπόκεισθε σε ορισμένες υποχρεώσεις βάσει του κανονισμού REACH.

Επιχειρήσεις οι οποίες είναι εγκατεστημένες εκτός ΕΕ: Οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες εκτός ΕΕ δεν δεσμεύονται από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον κανονισμό REACH, ακόμη και εάν εξάγουν τα προϊόντα τους στο τελωνειακό έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την ευθύνη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον κανονισμό REACH, όπως είναι η καταχώριση, φέρουν οι εισαγωγείς που είναι εγκατεστημένοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ή ο αποκλειστικός αντιπρόσωπος ενός παρασκευαστή τρίτης χώρας, ο οποίος είναι εγκατεστημένος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.