Αξιολόγηση, σύγκριση και επιλογή

Αφού επιλέξετε τις επικρατέστερες εναλλακτικές λύσεις, στη συνέχεια συγκρίνετε τις επιλογές και αποφασίστε ποια παρουσιάζει τις καλύτερες προοπτικές για τη χρήση που επιθυμείτε. Θα χρειαστεί να διενεργήσετε τις εξής αξιολογήσεις:

  • Αξιολόγηση της επικινδυνότητας και του κινδύνου.
  • Αξιολόγηση επιδόσεων.
  • Αξιολόγηση οικονομικής βιωσιμότητας.
  • Αξιολόγηση άλλων επιπτώσεων.

Κατά τη σύγκριση, θα πρέπει να εξετάσετε επίσης τις ευρύτερες συνέπειες, όπως τη χρήση ενέργειας και πόρων, τα απόβλητα, την ανακύκλωση και τον κοινωνικό αντίκτυπο.

Να θυμάστε ότι η καλύτερη προσέγγιση για το έργο υποκατάστασης είναι να συνίσταται σε μια σταδιακή και επαναληπτική διαδικασία. Θα πρέπει να ιεραρχήσετε τα στοιχεία που θα αξιολογήσετε κατά προτεραιότητα και να προσδιορίσετε τον βαθμό λεπτομέρειας της αξιολόγησης – οι αποφάσεις αυτές πρέπει να ληφθούν από την αρχή κατά τον καθορισμό του πεδίου εφαρμογής του έργου υποκατάστασης.

Έπειτα από μια πρώτη ανάλυση υψηλού επιπέδου, επανεξετάστε τα κριτήρια που φαίνεται να είναι καίρια για τη λήψη αποφάσεων και διενεργήστε μια πιο διεξοδική ανάλυση.

Φροντίστε να αξιολογήσετε τους κινδύνους που παρουσιάζουν οι εναλλακτικές χημικές ουσίες (κίνδυνος και έκθεση). Ελέγξτε αν ο ECHA ή τα κράτη μέλη της ΕΕ τις έχουν συμπεριλάβει σε κατάλογο για περαιτέρω εξέταση — μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο μελλοντικών κανονιστικών μέτρων και δεν θα θέλατε να υποκαταστήσετε με μια ουσία που σύντομα ενδέχεται να επισημανθεί ως ουσία που προκαλεί ανησυχία. Χρησιμοποιήστε διαφορετικές βάσεις τοξικολογικών δεδομένων και μοντέλα έκθεσης για να βεβαιωθείτε ότι έχετε την πλήρη εικόνα.

Πέραν της αξιολόγησης της επικινδυνότητας και των κινδύνων που συνδέονται με τη χρήση των εναλλακτικών ουσιών, είναι επίσης σημαντικό να αξιολογήσετε τις επιδόσεις και την οικονομική βιωσιμότητα. Μπορείτε να αξιοποιήσετε πειραματικές μεθόδους σχεδιασμού, με τις οποίες θα μπορείτε να μελετήσετε ταυτόχρονα διάφορες μεταβλητές. Τέλος, με γνώμονα τον κύκλο ζωής, ίσως χρειαστεί να εξετάσετε πιθανούς συμβιβασμούς μεταξύ των διαφόρων εναλλακτικών επιλογών (π.χ. επικινδυνότητα έναντι εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου).

 

Related methods, tools and materials for comparative hazard assessment
  • GreenScreen® for Safer Chemicals: A comparative hazard assessment tool developed by Clean Production Action. It helps evaluate alternatives to chemicals of concern based on 18 hazard endpoints.
  • The Quick Chemical Assessment Tool (QCAT): A simplified version of the GreenScreen® for Safer Chemicals hazard assessment methodology, to allow SMEs to perform a quick alternatives assessment for chemicals of concern. QCAT also provides detailed information on where to find data and how to interpret the data needed to complete a hazard assessment using the tool.
  • GHS Column Model: On the basis of just a small amount of information on the products in question, substitute substances can be assessed with the aid of this table.
  • Pollution Prevention Options Analysis System (P2OASys): The tool was designed by the Toxic Use Reduction Institute of Massachusetts (TURI). It aims to help companies conduct a comparative analysis of the hazard profile of alternatives. It can be used to analyse technological processes, individual chemicals or chemical mixtures. The tool requires certain expertise which may render it unsuitable for SMEs.
  • OECD Guidance on Key Considerations for the Identification and Selection of Safer Chemical Alternatives:
    The guidance aims at helping in identifying the minimum requirements needed to determine whether a chemical alternative is safer. It also includes broader sustainability considerations, beyond chemical safety.

 

Related tools and resources for assessing economic viability

 

Related tools and resources for assessing other impacts