Znaczenie rozporządzenia CLP

Rozporządzenie w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania (ang. Classification, Labelling and Packaging, CLP) ((WE) nr 1272/2008) opiera się na Globalnym Zharmonizowanym Systemie Klasyfikacji i Oznakowania (GHS) i ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia oraz środowiska, a także swobodny przepływ substancji, mieszanin i produktów.

Rozporządzenie CLP wprowadza poprawki do dyrektywy o substancjach niebezpiecznych (67/548/EWG (DSD)), dyrektywy o niebezpiecznych preparatach (1999/45/WE (DPD)) oraz rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 (REACH) i od dnia 1 czerwca 2015 r. jest jedynym obowiązującym w UE przepisem prawnym dotyczącym klasyfikacji i oznakowania substancji oraz mieszanin.

Rozporządzenie CLP jest prawnie wiążące dla wszystkich państw członkowskich i odnosi się bezpośrednio do wszystkich branż przemysłu. Zgodnie z tym rozporządzeniem, wytwórcy, importerzy lub dalsi użytkownicy substancji albo mieszanin mają obowiązek klasyfikowania, oznakowania i pakowania w odpowiedni sposób niebezpiecznych substancji chemicznych przed wprowadzeniem ich do obrotu.

Jednym z najważniejszych celów CLP jest ustalenie, czy dana substancja lub mieszanina wykazuje właściwości pozwalające zaklasyfikować ją jako stwarzającą zagrożenie. W tym kontekście klasyfikacja jest punktem wyjściowym dla przekazywania informacji o zagrożeniach.

Gdy stosowne informacje (np. dane toksykologiczne) dotyczące substancji lub mieszaniny spełniają kryteria klasyfikacji określone w rozporządzeniu CLP, zagrożenia stwarzane przez daną substancję lub mieszaninę identyfikuje się oceniając określoną klasę i kategorię zagrożeń. Klasy zagrożeń w rozporządzeniu CLP dotyczą zagrożeń fizycznych, zagrożeń dla zdrowia i środowiska oraz innych zagrożeń.

Po sklasyfikowaniu danej substancji lub mieszaniny, o zidentyfikowanych zagrożeniach należy poinformować pozostałych uczestników łańcucha dostaw, włącznie z konsumentami. Oznakowanie ze względu na zagrożenia umożliwia poinformowanie użytkownika danej substancji lub mieszaniny za pomocą etykiet oraz kart charakterystyki o jej zaklasyfikowaniu jako stwarzającej zagrożenie, tak by zwrócić uwagę użytkownika na występowanie zagrożenia oraz na konieczność zarządzania powiązanym ryzykiem.

W rozporządzeniu CLP ustalono szczegółowe kryteria dotyczące elementów oznakowania: piktogramów, haseł ostrzegawczych i standardowych zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia, określających sposoby zapobiegania, reakcje oraz sposób przechowywania i utylizacji substancji dla każdej klasy i kategorii zagrożenia. Określono w nim także ogólne normy w zakresie pakowania, aby zapewnić bezpieczne dostawy substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie. Poza przekazywaniem informacji o zagrożeniach poprzez wymogi dotyczące oznakowania, CLP stanowi również podstawę dla wielu przepisów prawa dotyczących zarządzania ryzykiem związanym z substancjami chemicznymi.   

Ponadto, w CLP uwzględniono następujące procedury:

Zharmonizowana klasyfikacja i oznakowanie

Procedura klasyfikacji i oznakowania określonych niebezpiecznych substancji chemicznych została zharmonizowana w celu zapewnienia odpowiedniego zarządzania ryzykiem w całej Unii Europejskiej.

Państwa członkowskie, wytwórcy, importerzy i dalsi użytkownicy mogą zaproponować zharmonizowaną klasyfikację i oznakowanie (CLH) substancji. Jedynie państwa członkowskie mogą zaproponować weryfikację harmonizacji oraz złożyć wniosek o zharmonizowaną klasyfikację i oznakowanie substancji, gdy dana substancja jest substancją czynną w produktach biobójczych lub środkach ochrony roślin.

Alternatywne nazwy chemiczne w mieszaninach

W ramach tej procedury dostawcy mogą zażądać użycia alternatywnej nazwy chemicznej substancji zawartej w mieszaninie, aby chronić poufny charakter swojej działalności, a w szczególności posiadane prawa do własności intelektualnej. Każdy zatwierdzony przez ECHA wniosek o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej będzie obowiązywał we wszystkich państwach członkowskich UE.

Wykaz C&L

Obowiązek zgłaszania na mocy rozporządzenia CLP wymaga umieszczenia przez wytwórców i importerów informacji dotyczących klasyfikacji i oznakowania substancji wprowadzanych przez nich do obrotu w wykazie C&L prowadzonym przez ECHA.

Ośrodki leczenia zatruć

W 2017 r. do rozporządzenia CLP dodano nowy załącznik VIII, wprowadzając wymogi dotyczące przekazywania zharmonizowanych informacji w ramach zgłoszeń na mocy art. 45. Informacje te przekazywane są wyznaczonym podmiotom w państwie członkowskim i wykorzystywane w nagłych przypadkach zagrożenia zdrowia (ośrodki leczenia zatruć).

W załączniku VIII określono niepowtarzalny identyfikator postaci czynnej (ang. unique formula identifier, UFI), który będzie wymagany w oznakowaniu danej mieszaniny, tworzący jednoznaczne powiązanie między mieszaniną wprowadzoną do obrotu a informacją udostępnianą w nagłych przypadkach zagrożenia zdrowia.