Karty charakterystyki

Karty charakterystyki zawierają informacje na temat właściwości substancji lub mieszaniny, związanych z nimi zagrożeń oraz instrukcji postępowania, utylizacji i transportu, jak również informacje dotyczące pierwszej pomocy, procedur przeciwpożarowych oraz środków kontroli narażenia. Format i zawartość kart charakterystyki określono w rozporządzeniu REACH. Kartę charakterystyki należy przekazywać dalszym użytkownikom w przypadku: 

• substancji lub mieszaniny sklasyfikowanej jako niebezpieczna zgodnie z rozporządzeniem CLP;
• substancji trwałej, wykazującej zdolność do bioakumulacji i toksycznej (PBT) lub bardzo trwałej i wykazującej bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vPvB); lub
• substancji ujętej na liście kandydackiej substancji stanowiących bardzo duże zagrożenie (SVHC).

Jeżeli jednak substancja lub mieszanina jest sprzedawana również ogółowi społeczeństwa, nie ma obowiązku przekazania karty charakterystyki, o ile nie poprosi o nią dalszy użytkownik lub dystrybutor. 

W przypadku mieszanin, których nie sklasyfikowano jako substancje niebezpieczne, kartę charakterystyki przekazuje się na wniosek dalszych użytkowników lub dystrybutorów. 

Kartę charakterystyki należy bezzwłocznie aktualizować w przypadku udostępnienia nowych informacji o zagrożeniach lub konieczności wprowadzenia bardziej rygorystycznych środków zarządzania ryzykiem. 

Gdy dalsi użytkownicy otrzymują kartę charakterystyki, muszą określić i zastosować odpowiednie środki w celu właściwego kontrolowania danego ryzyka. Dostawców i odbiorców kart charakterystyki zachęca się do sprawdzania, czy przekazano wymagane informacje. ECHA oraz organy egzekwowania prawa opracowały i udostępniły stosowną listę kontrolną. Zaleca się, aby dalsi użytkownicy informowali swoich dostawców o niedokładnościach i brakach spójności w otrzymanej karcie charakterystyki. 

W przypadku gdy karty charakterystyki nie są wymagane, dostawca mimo to musi przekazać dostateczne informacje dotyczące bezpiecznego stosowania. Jeżeli substancja jest objęta ograniczeniem lub wymogiem uzyskania zezwolenia, należy przekazać konieczne informacje szczegółowe. Dostawcy wyrobów zawierających w stężeniu powyżej 0,1% wag. substancję zamieszczoną na liście kandydackiej muszą przekazać dalszym użytkownikom i dystrybutorom wystarczające informacje umożliwiające bezpieczne stosowanie danego wyrobu.

Scenariusze narażenia

Scenariusze narażenia zawierają informacje o tym, w jaki sposób można kontrolować narażenie pracowników, konsumentów i środowiska na substancje niebezpieczne w trakcie ich stosowania. Odpowiednie scenariusze narażenia należy dołączyć jako załącznik do karty charakterystyki dotyczącej danej substancji, gdy przedsiębiorstwo w łańcuchu dostaw przeprowadziło ocenę bezpieczeństwa chemicznego zgodnie z rozporządzeniem REACH.

Harmonizacja i automatyzacja są zasadniczymi elementami efektywnej komunikacji. Aby to ułatwić, uzgodniono wspólny format scenariuszy narażenia oraz opracowano katalog ESCom standardowych formuł i formatów informatycznych (ESComXML). Dzięki temu możliwa jest automatyczna wymiana zharmonizowanych informacji na temat bezpiecznego stosowania chemikaliów między różnymi podmiotami w łańcuchu dostaw i ich własnymi systemami.

W przypadku otrzymania przez dalszych użytkowników scenariuszy narażenia muszą oni sprawdzić, czy scenariusze narażenia obejmują ich własne zastosowanie danej substancji i warunki stosowania, bądź muszą podjąć działania alternatywne.

Formulator sporządzający mieszaniny niebezpieczne musi odnaleźć w scenariuszach narażenia odpowiednie informacje do przekazania oraz najlepszy sposób ich przekazania.

Przemysł opracował dwa podejścia do identyfikacji informacji do przekazania. Pierwsze podejście, odnoszące się do „informacji na temat bezpiecznego stosowania mieszanin" (SUMI), występuje, gdy organizacje branżowe identyfikują środki zarządzania ryzykiem w odniesieniu do typowych produktów i zastosowań w danej branży. Organizacje te opracowują informacje na temat bezpiecznego stosowania mieszanin, przekazując je w przyjazny dla użytkownika sposób i w oparciu o uzgodnione szablony.

Formulatorzy wybierają odpowiednie SUMI dla swojego produktu i sprawdzają, czy informacje te są spójne ze scenariuszami narażenia otrzymanymi od swoich dostawców. Grupa koordynacyjna dalszych użytkowników chemikaliów (DUCC) opracowała stosowny dokument objaśniający.

Drugie podejście, polegające na „identyfikacji głównych składników" („lead component identification" - LCID), stosuje się w sytuacjach, gdy nie są dostępne odpowiednie SUMI. Formulator identyfikuje główne składniki mieszaniny i sporządza informacje o bezpiecznym stosowaniu dotyczące mieszaniny na podstawie środków zarządzania ryzykiem dotyczących głównych składników. Europejska Rada Przemysłu Chemicznego (CEFIC) opublikowała poradnik praktyczny dotyczących metody LCID.

Istnieje kilka sposobów przekazywania przez formulatorów odpowiednich informacji ze scenariuszy narażenia dotyczących substancji składowych: