Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO) są organicznymi substancjami, które pozostają na stałe w środowisku, gromadzą się w organizmach żywych i stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzkiego i środowiska. Mogą być przenoszone za pośrednictwem powietrza, wody lub gatunków wędrownych poprzez granice państw, docierając do regionów, w których nigdy nie były produkowane lub wykorzystywane. Międzynarodowe zarządzanie ryzykiem jest konieczne, ponieważ żaden region nie jest w stanie samodzielnie zarządzać ryzykiem stwarzanym przez te substancje.

Jak działają TZO?

TZO są regulowane na całym świecie przez konwencję sztokholmską i protokół z Aarhus. Te akty prawne zostały wdrożone w Unii Europejskiej przez rozporządzenie dotyczące TZO.

Rozporządzenie dotyczące TZO ma na celu ochronę zdrowia ludzkiego i środowiska poprzez stosowanie szczególnych środków kontroli, które:

• zabraniają lub poważnie ograniczają produkcję, wprowadzanie do obrotu i stosowanie TZO;
• minimalizują uwalnianie do środowiska TZO, które powstają jako produkcyjne produkty uboczne;
• zapewniają bezpieczne zarządzanie zapasami ograniczonych TZO; oraz
• zapewniają przyjazne dla środowiska unieszkodliwianie odpadów składających się z, lub zanieczyszczonych przez TZO.

Substancje chemiczne rozpoznawane jako TZO zawierają:

• pestycydy (takie jak DDT);
• chemikalia przemysłowe (takie jak polichlorowane bifenyle, które były szeroko stosowane w sprzęcie elektrycznym); albo
• niezamierzone produkty uboczne powstające w trakcie procesów produkcyjnych, degradacji lub spalania (takie jak dioksyny i furany).

Zgodnie z rozporządzeniem dotyczącym TZO, ECHA pomaga w zidentyfikowaniu i proponowaniu nowych TZO ze strony UE dla konwencji sztokholmskiej. Informacje od państw członkowskich wdrażających rozporządzenie są otrzymywane i przetwarzane przez Agencję i opracowane w ramach unijnego przeglądu. ECHA wspiera również określanie niezbędnych przyszłych działań UE na rzecz unijnego planu wdrażania TZO.

Forum egzekwowania przepisów ECHA koordynuje sieć organów państw członkowskich, które są również odpowiedzialne za egzekwowanie rozporządzenia.