Granulaty i ściółki na boiskach sportowych
Przez wiele lat sportowcy używali całorocznych boisk do piłki nożnej, futbolu gaelickiego, rugby, lacrosse i innych sportów. Takie sztuczne boiska często pokryte są granulatem gumowym pełniącym funkcję wypełnienia, dzięki któremu ich powierzchnia jest bardziej trwała i odporna na warunki pogodowe. Granulat zapewnia także lepszą przyczepność i sprawia, że powierzchnia lepiej pochłania wstrząsy.
Powierzchnie placów zabaw są również często pokryte luźną gumową ściółką pod huśtawkami, zjeżdżalniami i innymi elementami ich wyposażenia, aby w razie potrzeby zamortyzować upadek dziecka. Granulaty i ściółki są często wykonane ze skrawków zużytych opon, które rozerwano i przetworzono na mniejsze formy.
Granulaty i ściółki mogą zawierać wiele potencjalnie niebezpiecznych substancji, w tym wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), metale i ftalany. Mogą także uwalniać lotne węglowodory organiczne (LZO) i półlotne węglowodory organiczne. Obecność tych niebezpiecznych substancji wywołała obawy dotyczące bezpieczeństwa sztucznych boisk sportowych i placów zabaw.
W czerwcu 2016 r. Komisja Europejska zwróciła się do ECHA o ocenę, czy obecność takich substancji w granulacie gumowym z recyklingu na syntetycznych boiskach mogłaby zagrażać zdrowiu ogółu populacji, w tym dzieci, piłkarzy zawodowych i pracowników instalujących i konserwujących boiska. Było to spowodowane doniesieniami, które w ostatnich latach pojawiły się w mediach w kilku państwach członkowskich UE, dotyczącymi podwyższonego ryzyka zachorowania na raka u dzieci grających na takich boiskach.
ECHA oceniła zagrożenie dla zdrowia, biorąc pod uwagę narażenie przez kontakt ze skórą, drogi pokarmowe i oddechowe. Wyniki opublikowano w lutym 2017 r., przy czym ECHA uznała, że poziom zasadności obaw związanych z narażeniem na granulat był co najwyżej bardzo niski. Ryzyko zachorowania na raka po długotrwałym narażeniu na granulaty gumowe zostało uznane za bardzo niskie, biorąc pod uwagę stężenie WWA zmierzone na europejskich boiskach sportowych, gdzie pobierano próbki. Stężenia okazały się znacznie niższe od obowiązujących limitów prawnych.
Powody do obaw dotyczących obecności metali ciężkich uznano za nieistotne, ponieważ ich poziomy są niższe od limitów dozwolonych obecnie w zabawkach w UE. Nie stwierdzono również obaw dotyczących poziomów stężenia ftalanów, benzotiazolu i ketonu izobutylowo-metylowego, ponieważ były one również niższe od poziomów, które prowadziłyby do problemów zdrowotnych. W sprawozdaniu zauważono jednak, że w przypadkach gdy granulaty gumowe stosowano w obiektach zadaszonych, emitowane lotne związki organiczne mogły prowadzić do zwiększenia poziomu podrażnień skóry i oczu.
W sprawozdaniu podkreślono również pewne niejasności, które uzasadniałyby dalsze postępowanie wyjaśniające. Na przykład pojawiły się obawy dotyczące stopnia reprezentatywności prowadzonych badań w odniesieniu do całej Europy (biorąc pod uwagę fakt, że próbek nie pobrano ze wszystkich państw członkowskich).
W związku z tym Agencja zasugerowała podjęcie szeregu działań w celu przeciwdziałania tym niejasnościom oraz odzwierciedlenia dobrych praktyk:
- należy uwzględnić ograniczenia określone w rozporządzeniu REACH w celu zapewnienia, że dostarczane są wyłącznie granulaty gumowe o niskich stężeniach WWA i innych istotnych substancji niebezpiecznych;
- właściciele i osoby obsługujące istniejące (otwarte i zadaszone) boiska powinni dokonywać pomiaru stężeń PAH i innych substancji w granulatach gumowych wykorzystywanych na boiskach i udostępniać te informacje;
- producenci granulatów gumowych i ich organizacje parasolowe powinni opracować wytyczne pomocne dla wszystkich wytwórców i importerów wypełnienia gumowego (z recyklingu) w badaniu ich materiału;
- europejskie organizacje oraz kluby sportowe i piłkarskie powinny współpracować z producentami w celu zapewnienia, że informacje dotyczące granulatów gumowych w syntetycznej murawie są zrozumiałe dla graczy i ogółu społeczeństwa;
- właściciele istniejących zadaszonych boisk z wypełnieniem z granulatów gumowych oraz osoby je obsługujące powinni zapewnić odpowiednią wentylację;
- gracze korzystający z boisk z syntetyczną murawą powinni stosować podstawowe środki higieny po grze na sztucznej murawie. W dniu 28 lutego 2017 r. ECHA przesłała Komisji Europejskiej swoją ocenę.
Oprócz ustaleń ECHA, w grudniu 2017 r. Holenderski Krajowy Instytut Zdrowia Publicznego i Środowiska (RIVM) przeprowadził badania dotyczące zagrożeń dla zdrowia powodowanych gumowymi granulatami stosowanymi w Holandii na początku 2017 r., w ramach których potwierdzono, że uprawianie sportów na tych boiskach jest bezpieczne.
Analogicznie do wniosków ze sprawozdania ECHA, w ramach badania przedstawiono jednak zalecenie dotyczące dalszego obniżenia legalnych limitów stężeń WWA w granulatach gumowych, w szczególności biorąc pod uwagę te stosowane w artykułach konsumpcyjnych.
Holandia podjęła działania w tym kierunku, proponując ograniczenie stężenia ośmiu wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w granulatach stosowanych jako materiał wypełniający boiska z syntetyczną murawą lub w sypkiej postaci stosowanych do celów sportowych oraz na placach zabaw. ECHA otrzymała dokumentację dotyczącą ograniczenia w dniu 20 lipca 2018 r.
W zaproponowanym ograniczeniu ocenia się zagrożenie dla zdrowia ludzkiego spowodowane ośmioma WWE w odniesieniu do zawodowych piłkarzy (w tym bramkarzy), dzieci grających na boiskach oraz pracowników zaangażowanych w instalację i konserwację boisk i placów zabaw.
Na podstawie oceny Holandia zaleca, aby zmniejszyć łączne stężenie graniczne do 17 mg/kg w odniesieniu do tych ośmiu WWE wykrytych w gumowym granulacie i ściółce stosowanych w syntetycznej nawierzchni boisk, placów zabaw i w innych obiektach sportowych. Obecne stężenie graniczne obowiązujące w odniesieniu do powszechnej sprzedaży ustalane jest na poziomie 100 mg/kg w przypadku dwóch WWE (BaP i DBAhA) oraz 1000 mg/kg w przypadku pozostałych sześciu (BeP, BaA, CHR, BbFA, BjFA, BkFA).
W dniu 20 września 2019 r. Komitet ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych (SEAC) przyjął swoją ostateczną opinię zwykłą większością głosów, popierając wniosek Holandii w sprawie ograniczenia ośmiu WWA oraz wcześniejszą opinię Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC) w czerwcu 2019 r.
W opinii proponuje się obniżenie całkowitej wartości granicznej stężeń ośmiu WWA do 20 mg/kg. Ma to na celu zapewnienie, aby ryzyko zachorowania na nowotwór ze względu na WWA pozostawało na niskim poziomie dla osób, które mają kontakt (przez wdychanie lub dotykanie) z granulkami i ściółką. Należą do nich piłkarze i dzieci grający na boiskach lub bawiące się na placach zabaw oraz robotnicy instalujący i konserwujący te powierzchnie.
Wniosek nie będzie miał wpływu na istniejące boiska, lecz zapewni, że materiał stosowany do uzupełniania (ponownego wypełniania) boisk znajduje się poniżej nowego limitu.
Komisja ma przygotować swój wniosek na podstawie opinii komitetów ECHA. Zgodnie ze standardową procedurą wniosek Komisji dotyczący zmiany załącznika XVII do REACH zostanie poddany pod głosowanie państw członkowskich w komitecie REACH, po czym nastąpi okres kontroli ze strony Parlamentu Europejskiego i Rady.
Wiele z wykorzystywanych typów wypełniaczy to również mikrodrobiny plastiku (zob. strona internetowa „hot topics”), a kwestia ta jest przedmiotem dyskusji w ramach RAC i SEAC w kontekście proponowanego ograniczenia dotyczącego celowo dodanych mikrodrobin plastiku.
W razie konieczności ECHA zbada również wpływ innych substancji wchodzących w skład granulatów pochodzących ze zużytych opon na zdrowie i ewentualnie także na środowisko.
Planned timetable for restriction proposal on PAHs in granules and mulches used as infill
Future timings are tentative
Timing | |
---|---|
Intention to prepare restriction dossier | 30 June 2107 |
Call for evidence | 23 July – 18 October 2017 |
Workshop hosted by RIVM | 24 November 2017 |
Submission of restriction dossier | 20 July 2018 |
Public consultation of the Annex XV dossier | 19 September 2018 – 19 March 2019 |
RAC opinion | 7 June 2019 |
Draft SEAC opinion | 14 June 2019 |
Public consultation on draft SEAC opinion | 19 June 2019 – 19 August 2019 |
Combined final opinion submitted to the Commission | October 2019 |
Draft amendment to the Annex XVII (draft restriction) by Commission | Within 3 months of receipt of opinions |
Discussions with Member State authorities and vote | 2019-2020 |
Scrutiny by Council and European Parliament | Before adoption (3 months) |
Restriction adopted (if agreed) | 2020 |
- ECHA’s scientific committees support restricting PAHs in granules and mulches
(Press release, 18 September 2019) - Lower concentration limit proposed for PAHs found in granules and mulches
(Press release, 16 August 2018) - Restriction proposal
- Recycled rubber infill causes a very low level of concern
(Press release, 28 February 2017)- ECHA’s evaluation on whether recycled rubber filling on artificial sports grounds poses a health risk
(Annex XV report, 28 February 2017) [PDF] - Annexes to the 2017 report [PDF]
- ECHA’s evaluation on whether recycled rubber filling on artificial sports grounds poses a health risk
- Call for evidence on the use of recycled rubber granules used as infill material in synthetic turf [PDF]
- ECHA evaluating whether recycled rubber filling on artificial sports grounds poses a health risk
(News item, 8 June 2016) - Artificial pitches – safe, not perfect (ECHA Newsletter - May 2017)
- European Commission’s request for ECHA to assess health risks of recycled rubber granules (1 June 2016) [PDF]
- News on RIVM's website (16 August 2018)
- Environmental impact study on rubber granulate 2018 (20 July 2018 - in Dutch)
- Evaluation of health risks of playing sports on synthetic turf pitches with rubber granulate: Science background document (23 March 2017)
Route: .live2